kutubhona

Аллоҳ нусрати билан ёрдам берилган киши демакдир. Аллоҳ Таолонинг:

وَمَن يَفْعَلْ ذَلِكَ
«Ким шундай қилса…» [Оли Имрон 28]
деган қавли «ким мўминларни қўйиб кофирларни дўст тутса» деган маънода бўлиб ким бундай қилса:

فَلَيْسَ مِنَ اللّهِ فِي شَيْءٍ
«… бас, Аллоҳга ҳеч нарсада эмас» [Оли Имрон: 28]
яъни у Аллоҳ валийларидан эмас ва Аллоҳ ундан бегонадир демакдир. Бундай кимса Аллоҳ валийлигидан ҳеч нарсада бўлмайди, деб ҳам айтилган. Сўнгра Аллоҳ Таоло бундан мустасно қилиб:

إِلاَّ أَن تَتَّقُواْ مِنْهُمْ تُقَاةً
«Магар улардан эҳтиёт бўлиб турсаларингиз (юзаки муомала қилсангиз жоиздир)» [Оли Имрон 28]

деди. Бунинг маъноси «магар кофирлар ғолиб, мўминлар мағлуб бўлиб, мўмин одам агар зоҳирда уларни маъқуллашни изҳор қилмайдиган ва улар билан яхши муносабатда бўлмайдиган бўлса улардан ўзига зиён етишидан хавф қилса, мана шу пайтда мўмин тили билан уларга дўстлик изҳор қилиши ва юзаки муросаи мадорага ўтиши жоиз бўлади. Бу мўмин томонидан бир тақийя (ўзини сақлаш) ва ўзидан хавфни даф қилиш бўлади» демакдир. Лекин буни эътиқод қилмай қилади. Бу оятда жонга хавф туғилганида динда тақийя жоизлигига далолат бор. Асҳобларимизнинг айтишларича тақийя зарурат туғилганида барча ишларда жоиздир. Зарурат туғилганида қайсидир йўсинда лутф кўрсатиш ва яхшилашга эҳтиёж борлиги сабабли тақийя вожиб бўлиши ҳам мумкин. Мўминни ўлдиришдаги ишлардан бўлса ёки тақийя қилса бўладими ёки йўқми, буни билмаса ёки кўнгилда бу динни бузишга уриниш деган гумон ғолиб бўлса, бунда тақийя жоиз бўлмайди. Муфид бундай деди: Тақийя гоҳида вожиб ва фарз бўлади, гоҳида эса жоиз бўлиши, фарз бўлиши мумкин. Гоҳида эса вожиб бўлмай жоиз бўлиши мумкин. Баъзи вақтда уни тарк қилишдан кўра қилиш афзал бўлса, гоҳида уни тарк қилиш афзал бўлиши мумкин. Агар уни қилувчи узрли, авфга сазовор ва маломат қилмаслик лозим кўриладиган киши бўлса, шундай бўлиши мумкин. Шайх Абу Жаъфар Тусий бундай деди: Ривоятларнинг зоҳири жонга хавф туғилган пайтда тақийянинг вожиб эканига далолат қиляпти. Хавф пайтида тақийя ҳақни